Saturday, March 5, 2011

Ου γαρ έρχεται μόνον

Ο νεαρός συνάδελφος (συνασκούμενος κ.λπ.), ένας από αυτούς που συνήθως αποκαλούμε «ακρίδες» (οι άνω των 35 καταλαβαίνουν γιατί –οι υπόλοιποι, ας επισκεφθούν ένα καλό DVDάδικο με εισαγωγές από τις Η.Π.Α.) έδινε την εντύπωση ότι αν τον έπιανες από τη μύτη θα έσκαγε. Είχε πλησιάσει το πηγαδάκι των καπνιστών για να αλιεύσει ψήγματα σοφίας περί αυτοάμυνας και αντ’ αυτών είχε εισπράξει γέλια, πειράγματα και τις συνήθεις παροτρύνσεις να αγοράσει κάνα όπλο και να μάθει να το χρησιμοποιεί –μπανάλ, αλλά τι να κάνεις; Παραφράζοντας το γνωστό ανέκδοτο, δεν είμαστε εμείς ρατσιστές, αυτοί είναι αρχάριοι. Κάποια στιγμή, όταν η συζήτηση είχε εκτραπεί για τα καλά στην περιοχή της σύγκρισης μεταξύ ενός 9αριού Γκλοκ και ενός 40αριού Σιγκ-Σάουερ, ο νεαρός άρχισε να ωρύεται «Όταν ήρθα να γραφτώ στο ντότζο, εσείς οι ίδιοι μου λέγατε ότι οι πολεμικές τέχνες ωφελούν. Τελικά σε τι ωφελούν;»

«Στα πράγματα που μετράνε στ’ αλήθεια», απάντησε ο σεμπάι. Και πριν ο πιτσιρικάς συνεχίσει το μπαράζ των ερωτήσεων (το γνωστό εκνευριστικό χαρακτηριστικό των πιτσιρικάδων), του έσκασε το παραμύθι του Σουγκάνο σενσέι, ενός δασκάλου αϊκίντο που είχε επισκεφθεί την Ελλάδα πριν από δυο-τρία χρόνια. Ο Σουγκάνο Σεΐτσι είναι ένας από τους πιο διάσημους σίχαν (υψηλόβαθμους-εκπαιδευτές) της οργάνωσης Αϊκικάι, μαθητής του ιδρυτή του αϊκίντο Μοριχέι Ουεσίμπα και συν-αρχί-εκπαιδευτής μαζί με τον Γιαμάντα Γιοσιμίτσου στο Αϊκικάι της Νέας Υόρκης, μιας από τις παλιότερες και σημαντικότερες σχολές αϊκίντο εκτός Ιαπωνίας. Αισίως πλησιάζει τα 70 (είναι 67 σήμερα) όμως ταξιδεύει πολύ συχνά εντός και εκτός Η.Π.Α. για σεμινάρια –το αϊκίντο του είναι εξαιρετικό και λόγω σχέσης με την ευρωπαϊκή ξιφασκία, έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα αντίληψη για τη χρήση των όπλων στο αϊκίντο.

«Τι σχέση έχουν όλα αυτά;» εξανέστη ο ακρίδας. «Εγώ ρώταγα τι θα με ωφελήσουν οι πολεμικές τέχνες». Ο σεμπάι αναστέναξε με τον γνωστό μορφασμό όλων των μεγάλων όταν προσπαθούν να συνεννοηθούν με τους μικρότερους και του έσκασε το παραμύθι. Ο Σουγκάνο σενσέι βλέπετε, τα τελευταία τρία χρόνια ζει τη ζωή του και κάνει το αϊκίντο του με ένα πόδι, συνέπεια κάποιας επιπλοκής του διαβήτη. Και το εντυπωσιακό είναι ότι αν εξαιρέσουμε ότι δεν μπορεί να καθίσει σέιζα, θα πρέπει να προσπαθήσει κανείς πολύ να καταλάβει ποιο είναι το κομμένο πόδι –αν ξέρει ότι το ένα από τα δύο είναι κομμένο και μάλιστα από το γόνατο και κάτω. Το αϊκίντο του δεν υποφέρει καθόλου, η κίνησή του είναι μια χαρά (συχνά και χωρίς μπαστούνι) και όπως λέει και ο ίδιος, είχε ολοκληρώσει την αποκατάστασή του, περίπου τρεις μήνες μετά τον ακρωτηριασμό του ποδιού του. Χωρίς φυσικοθεραπεία.

Πριν ο νεαρός πει οτιδήποτε, ο σεμπάι του έκανε ρελάνς με τον Σαγκάουα Χακούο σενσέι, ιάιντο χάνσι 9 νταν, κέντο κιόσι 8 νταν. Ο Σαγκάουα σενσέι πέθανε στην τρυφερή ηλικία των 87 ετών, έχοντας φτάσει σχεδόν όσο πιο ψηλά μπορεί να φτάσει κανείς στις σύγχρονες τέχνες του ξίφους. Αυτό που τον κάνει αξιομνημόνευτο –γενικώς αλλά και στο συγκεκριμένο κόντεξτ ειδικώς– είναι ότι έναν μήνα πριν τον θάνατό του, είχε ταξιδέψει στις Βρυξέλλες για ένα μεγάλο σεμινάριο ιάιντο (του οποίου βεβαίως ήταν επικεφαλής) και όσοι τον είχαν δει, είχαν μείνει κόκαλο όχι μόνο από τη ζωτικότητά του αλλά και από το σωματική του κατάσταση –τα χέρια του ειδικά ήταν χέρια καλά γυμνασμένου 30άρη.

Με ελαφρώς κομμένο τον αέρα, ο πιτσιρικάς ξεστόμισε τελικά ένα «Δηλαδή η ωφέλεια είναι τα καλά γεράματα;», για να του έρθει κατακούτελα ένα «Δηλαδή αυτό το θεωρείς λίγο;» Η αλήθεια είναι ότι, καθώς ο μέσος ηλικίας όρος αυτών που ξεκινούν τις πολεμικές τέχνες είναι τα 20-κάτι, πολύ λίγοι αντιλαμβάνονται ποιοι είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι τους οποίους θα κληθούν κάποτε να αντιμετωπίσουν. Ένας τσαμπουκάς «στον δρόμο» (που θα ‘λεγε και ο Λοΐζος) μπορεί να συμβεί ή μπορεί και να μη συμβεί, το ίδιο και μια διάρρηξη στο σπίτι ή μια απόπειρα βιασμού. Αυτό όμως που θα συμβεί εξάπαντος, εκτός αν κανείς έχει το τέλος του Τζέιμς Ντιν, του Τζιμ Μόρισον και άλλων κάλτσουρλ άικονς (άλα τις) είναι το μεγάλωμα και ό,τι αυτό σέρνει μαζί του –ήτοι, τη φθορά του σώματος. Φαίνεται απλό; Ο Βούδας φρίκαρε τόσο πολύ όταν το συνειδητοποίησε που έκατσε κι έφτιαξε ολόκληρο σύστημα σκέψης/θρησκεία για να δει πώς μπορεί κανείς να το αντιμετωπίσει.

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα (και ταυτόχρονα μειονέκτημα) των νεότερων είναι ότι δεν μπορούν να σκεφτούν σαν μεγαλύτεροι. Όμως αντίθετα από ό,τι πιστεύουν, τα χρόνια περνάνε και το σώμα αρχίζει να φθίνει (το ίδιο και το μυαλό, όμως αυτό είναι άλλο, πολύ μεγάλο ζήτημα –παρεμπιπτόντως και εδώ οι πολεμικές τέχνες έχουν κάτι να προτείνουν). Κάποιος που ασκείται στις πολεμικές τέχνες σοβαρά και χωρίς ακρότητες –ή έστω, με κάποιες ακρότητες– αυξάνει τις πιθανότητές του να γεράσει καλά, γεγονός κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο, καθώς το «γεράσει» καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της συνειδητής μας ζωής αφού αρχίζει –περίπου– από τα 35 και φτάνει –περίπου– μέχρι τα 80. Τα περιβόητα «νιάτα» δεν είναι παρά ένα ανοιγόκλεισμα του ματιού που διαρκεί, γκρόσο μόντο, από τα 18 ως τα 35 και αν λάβουμε υπόψη ότι συνήθως οι περισσότεροι το περνούν σπουδάζοντας και προσπαθώντας να συνειδητοποιηθούν υπαρξιακά, συναισθηματικά ή επαγγελματικά, τελικά αυτό που μένει είναι μια ενήλικη φάση που κρατάει πολύ και που μπορεί να γίνει πολύ, πολύ άχαρη. Λίγα πράγματα μπορούν να κάνουν τη φάση αυτή πιο εύκολη και ένα από αυτά είναι ένα σώμα που να τον υπακούει και που να λειτουργεί σωστά.

...ή έτσι λέει ο σεμπάι τουλάχιστον. Εγώ απλώς το μεταφέρω...

No comments: