Thursday, February 17, 2011

Φώναξε «όλεθρος» -και αμόλησε τα σκυλιά του πολέμου!

Λοιπόν τελικά κάποιος πρέπει να μου πει πού βρίσκεται αυτός ο δρόμος. Ξέρετε, αυτός που με το που τον πατήσεις τα πατζούρια κλείνουν, τα ρολά των μαγαζιών κατεβαίνουν, οι γυναίκες βάζουν μέσα τον παππού με τη μακριά γενειάδα, το πλατύγυρο καπέλο και το αναπηρικό καροτσάκι, ο αέρας κάνει εκείνες τις σφαιρικές θημωνιές να κυλάνε και κάποιος über-τσαμπουκάς με μακριά σκιά σου λέει με βραχνή φωνή «Ξένε, το νεκροταφείο μας είναι γεμάτο ξένους». Είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι υπάρχει διότι πώς αλλιώς να δικαιολογήσω ότι σχεδόν άπαντες οι ενασχολούμενοι με τις πολεμικές τέχνες ασχολούνται με το πώς θα «δουλέψει» η τέχνη τους στον εν λόγω δρόμο, ωσάν αυτό να ήτο το απόλυτο acid test που θα 'λεγε και ο μακαρίτης ο Τζέρι Γκαρσία. Τέλος πάντων, στο παρόν τεύχος, το πρόβλημά μας δεν είναι ο ίδιος ο δρόμος, όσο η βαθιά πεποίθηση πολλών ότι η τέχνη θα δουλέψει αν οι καταβολές της μπορούν να ανιχνευθούν στα πεδία της μάχης.

Εντάξει, όλοι ξέρουμε ότι οι πόλεις μας είναι πιο επικίνδυνες σήμερα από ό,τι ήταν κάποτε. Το αν η ερμηνεία γι αυτό είναι η αύξηση των χαμηλού εισοδήματος αλλοδαπών μεταναστών –θεωρία άκρως προσφιλής σε πολλούς, ιδιαίτερα σε εκείνους που αρέσκονται σε εύκολες απαντήσεις μεταξύ της Τατιάνας και του ποδοσφαίρου τους- στο ότι το lifestyle μας, μας κάνει νευρωτικούς και έτοιμους να βγάλουμε ο ένας το μάτι τ' αλλουνού επειδή δεν έχουμε τηλεόραση πλάσμα 49 ιντσών –θεωρία ελάχιστα προσφιλής, ιδιαίτερα στις τράπεζες και στους άλλους παίκτες γεωπολιτικών παιχνιδιών- ή κάποια άλλη, είναι θέμα των κοινωνιολόγων. Εμείς μπορούμε να αρκεστούμε στο ότι οι πιθανότητες να τρακάρει κανείς με κάποιο κακό μαντάτο στην Αθήνα (ή τη Θεσσαλονίκη ή όποια άλλη μεγάλη πόλη) σήμερα είναι περισσότερες από άλλοτε. Και αυτό ενδεχομένως αυξάνει την αναγκαιότητα των πολεμικών τεχνών να είναι αποτελεσματικές. Είναι;

Τα λεγόμενα γκεντάι μπούντο της Ιαπωνίας, αναπτύχθηκαν στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα σε συνθήκες πολύ πιο επικίνδυνες από την Αθήνα (ή τη Θεσσαλονίκη κ.λπ.) του 2005. Οι ιδρυτές των τεχνών αυτών και οι μαθητές τους αντιμετώπιζαν πολύ περισσότερες συμπλοκές στους δρόμους τους απ' ό,τι ο σημερινός Έλληνας αστός, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις –για να μην πούμε σχεδόν πάντα- οι τέχνες αυτές καθιερώθηκαν μέσω αγώνων που δεν είχαν καμία σχέση με αυτούς που ξέρουμε και αγαπάμε(;) Πλείστοι όσοι τζουντόκα της εποχής του Κάνο Τζίγκορο έχουν αναφέρει ότι όταν έφευγαν για αγώνες αποχαιρετούσαν τους δικούς τους σαν να επρόκειτο να φύγουν για τον πόλεμο. Μιλάμε για αγώνες χωρίς κατηγορίες βάρους, χωρίς χρόνο, χωρίς τηλεόραση, χωρίς σπόνσορες και –σχεδόν- χωρίς όρια. Όμως οι τέχνες αυτές δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις κάποιων περί αποτελεσματικότητας.

Αν πάμε στις τέχνες που η σχολή Ντρέγκερ αποκαλεί «κλασσικά μπούντο», δηλαδή αυτές που αναπτύχθηκαν στην περίοδο Έντο (1603-1868), τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα: εκεί μιλάμε για τέχνες που αναπτύχθηκαν σε μια περίοδο που οι άνθρωποι κυκλοφορούσαν με σπαθιά στους δρόμους, που οι βεντέτες θεωρούνταν αποδεκτές από την κυβέρνηση (βλ. ιστορία των 47 ρονίν κ.α.) και που το να παίξεις σπαθιές με κάποιον θεωρείτο ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσεις την αστική μονοτονία. Οι περισσότεροι ιδρυτές των σχολών αυτών είχαν στο ενεργητικό τους άφθονες συμπλοκές –απλώς όχι συμπλοκές του πεδίου της μάχης. Όμως ούτε και αυτές ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των ίδιων κάποιων περί αποτελεσματικότητας.

Και έρχομαι τώρα εγώ –ο σεμπάι για την ακρίβεια, εγώ είπαμε ότι απλώς μεταφέρω- να ρωτήσω: αν τελικά το απόλυτο κριτήριο για μια πολεμική τέχνη είναι η αποτελεσματικότητά της στο πεδίο της μάχης, όπως ισχυρίζονται σιελορροώντας οι προαναφερθέντες κάποιοι γιατί (α) τόσο λίγοι ενδιαφέρονται να γίνουν καταδρομείς ακόμα και όταν υπηρετούν τη θητεία τους, (β) τόσοι πολλοί βάζουν βύσμα για να υπηρετήσουν με τον ηπιότερο δυνατό τρόπο, (γ) τόσο πολλοί θέλουν να πάρουν μαύρη ζώνη για να αρχίσουν να διδάσκουν και όχι να ασκούνται, (δ) τόσο πολλοί κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να πάρουν μια θέση στο δημόσιο; Όχι ότι τα ερωτήματα είναι μόνο αυτά –απλώς έτσι, για να αρχίσουμε.

Το site στρατολόγησης της γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων στο Internet απαντάει στη διεύθυνση http://www.br-legion.com/ Αν κάποιος θέλει πραγματικά να γίνει αποτελεσματικός σε κάτι που έχει γεννηθεί στον πόλεμο, ας κάνει μια βόλτα: δωρεάν μαθήματα γαλλικών, ντύσιμο και τροφή επίσης δωρεάν για πέντε χρόνια, 1033 ευρώ τον μήνα, 45 μέρες άδεια τον χρόνο, γαλλική υπηκοότητα στο τέλος της πενταετίας, προοπτικές καριέρας (ούτως ειπείν) και από πόλεμο, όσο τραβάει η ψυχή του. Αν δε, μιλάμε για πραγματική δοκιμή της αποτελεσματικότητας της διδακτέας ύλης, οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν παρά να περιμένουν μερικούς μήνες –αν όχι εβδομάδες. Όλο και κάποιος φιλικός πόλεμος ή αστυνομική/ειρηνευτική δράση θα ξεσπάσει κάπου στην πλανήτη.

Με δεδομένο το πόσο λίγοι από αυτούς που ενδιαφέρονται για την «πολεμική αποτελεσματικότητα» της τέχνης τους και από αυτούς που χλευάζουν τις πολεμικές τέχνες που «δε γεννήθηκαν στο πεδίο της μάχης» πηγαίνουν όντως στη Λεγεώνα των Ξένων, δε μένει παρά να αναρωτηθούμε γιατί οι υπόλοιποι εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για την αποτελεσματικότητα αυτή. Σαφώς κάποιοι ζουν σε επικίνδυνες περιοχές και θέλουν να έχουν κάτι στα χέρια τους (ή να κάνουν κάτι με τα χέρια τους) όμως οι άλλοι; Μήπως (λέμε, μήπως) τελικά όλη η συζήτηση ξεκινάει από άλλες αφετηρίες; Η υπερβολική κατανάλωση κινηματογραφικών προϊόντων αμερικάνικης προέλευσης με πρωταγωνιστές διάφορους φουσκωτούς πολύ συχνά οδηγεί σε ηρωικές φαντασιώσεις –το ίδιο και η έλλειψη σεξ, παιδείας, χιούμορ, φαντασίας και εν γίνει προσανατολισμού, πολιτισμικού ή άλλου.

Μια πολεμική συμπλοκή είναι ένα άκρως χαοτικό φαινόμενο και οι παράμετροί της δεν μπορούν να χωρέσουν σε μια εκπαίδευση. Αυτό που μπορεί να χωρέσει σε μια εκπαίδευση, αν είναι κανείς διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα, είναι το κούρντισμα του σώματος (φυσικού και μη) κατά τέτοιον τρόπο που να μπορεί να λειτουργήσει σε χαοτικές συνθήκες με τον καλύτερο (έμφαση στο «καλύτερο») δυνατό (έμφαση στο «δυνατό») τρόπο. Και αυτό, συντρόφισσες και σύντροφοι συνασκούμενοι δε σημαίνει 100% αποτελεσματικότητα, ό,τι και αν λέει ο εκπαιδευτής μας (ή σας). Αν σήμαινε, οι επίλεκτες στρατιωτικές μονάδες ανά την υφήλιο (συμπεριλαμβανομένης και της Λεγεώνας των Ξένων) δε θα είχαν και αυτές τους εκατοντάδες/χιλιάδες νεκρούς τους.

...ή έτσι λέει ο σεμπάι τουλάχιστον. Εγώ απλώς το μεταφέρω...

No comments: